Faaliyet Özeti
12 Ekim 2025 Pazar günü, Nallıhan’ın renk geçişleriyle ünlü Kız Tepesi bölgesinde 42 doğaseverle günübirlik bir yürüyüş faaliyeti gerçekleştirdik. Cuma ve cumartesi günleri etkili olan sağanak sonrası parkurun ilk bölümlerinde yer yer çamurlaşma görüldü. Buna rağmen ekip disiplini ve uygun tempo ile ilerlenerek toplam ~400 m irtifa kazanımıyla Kız Tepesi sırtlarına ulaşılmış, renkli tabakaların hâkim olduğu ana manzara hattında güvenli bir şekilde yürünmüş ve zirve hedefi gerçekleştirilmiştir. Ekipte sağlık sorunu veya kaza yaşanmamıştır.
Rota ve Zemin Koşulları
Rota, başlangıçta geniş yüzeyli toprak–marn zeminler ve düşük eğimli sırt geçişleriyle başlamakta; orta bölümde eğimi artan, yağış sonrası çamur tutan kırmızımsı kil/marn seviyelerine bağlanmaktadır. Son kısımda, rüzgâr ve yüzey akışıyla oyulmuş küçük yan dereler ve çıkıntılı sırtlar üzerinde kısa-kısa yükselişler yer alır. Hafta sonu yağışlarının etkisiyle ilk kilometrelerde zemin tutunması düşmüş; baton ve tabanı agresif dişli trekking ayakkabısı kullanımıyla denge korunmuştur. Kırmızı–yeşil–sarı bantlı seviyelerde zeminin suya doygun olduğu noktalarda kayganlık artmış, bu bölümlerde tek sıra halinde ve kısa adım tekniğiyle çıkış yapılmıştır.
Faaliyet Akışı ve Ekip Performansı
Parkur boyunca ekip yürüyüş hızını “konuşma temposu”nda korumuş, ısı–sıvı dengesi için kısa molalar verilmiştir. Rota üzerindeki ana manzara balkonlarında fotoğraf ve gözlem molaları planlı şekilde sınırlı tutulmuş; bu sayede tempoda dalgalanma minimumda kalmıştır. Grup içi yardımlaşma (el–baton desteği, geçişlerde yönlendirme) oldukça iyiydi. Tepe hattına yaklaşırken görüş netliği artmış, renkli tabakaların gün ışığı altında belirginleşmesi katılımcı motivasyonunu yükseltmiştir.
Bölgenin Teknik ve Doğal Özellikleri (Bilgi Notu)
Konum ve erişim. Kız Tepesi ve Nallıhan Kuş Cenneti; Ankara ili Nallıhan ilçesi, Davutoğlan Mahallesi sınırlarında, Sarıyar Barajı’nın kuzeyinde ve Aladağ Çayı’nın barajla birleştiği kesimde yer alır. Bölge, Ankara ve Eskişehir’e yaklaşık 130 km, Beypazarı ve Nallıhan ilçe merkezlerine ~30 km mesafededir. Saha, barajın (1959) devreye girmesini takiben oluşan yapay bir sulak alan ekosistemiyle birlikte anılır. JMO+1
Jeolojik yapı. Kız Tepesi ve çevresi, üst üste binen çok renkli tortul tabakalarla Türkiye’nin en çarpıcı jeolojik peyzajlarından birini sergiler. Temelinde Paleozoyik yaşlı metamorfikler, üzerinde Jura–Kretase sedimanterleri (kumtaşı–kalker–marn), bunların üstünde Paleosen dönemine ait kırmızı konglomera–kumtaşı–kil seviyeleri bulunur. Eosen denizel çökelleri (konglomera–kumtaşı–kil–kalker) bölgeye farklı renk çeşitliliği kazandırmış; Eosen sonrası denizin çekilmesiyle Miyosen’de gölsel çökeller ve yer yer volkanik birimler gelişmiştir. Arazi renkleri başlıca bu mineralojik–kimyasal farklılıklardan kaynaklanır. JMO
Ekosistem ve koruma durumu. 425 hektarlık alanda sazlıklar, söğütlükler, ılgınlıklar, tarım parselleri, bozkır ve kayalık tepeler bir arada bulunur. Saha 1994’te “Yaban Hayatı Geliştirme Sahası” ilan edilmiş; avcılık yasaklanmıştır. Literatürde bugüne dek 190’ın üzerinde kuş türü kaydı mevcuttur. Aladağ Çayı’nın baraja döküldüğü bölümdeki yaklaşık 5 hektarlık söğüt koruluğu balıkçıl türleri için önemli bir üreme habitatıdır; arka sırtlarda yer alan kayalık yarlar kara leylek ve bazı yırtıcı kuşlar için kritik yuvalama alanları oluşturur. JMO+2bolge9.tarimorman.gov.tr+2
Zemin ve erozyon. Tepeleri oluşturan jipsli, marnlı ve killi topraklar yağış sonrası hızla suya doyar; bu da yerel ölçekte akma–kayma ve yüzey erozyonunu artırır. Bu nedenle özellikle kırmızı kil seviyelerinde yağışlı dönemde kayganlık ve lokal zemin oturmaları beklenmelidir. Doğa Derneği
Güvenlik, Çevre ve İzinler
-
Yağış sonrası dikkat: Kırmızı kil–marn zonlarında kayma riski artar; baton, kısa adım ve tek sıra ilerleme önerilir.
-
Yaban hayatı hassasiyeti: Kuş üreme–beslenme dönemlerinde gürültü ve toplu yaklaşmadan kaçınılmalı; sazlık ve söğütlük kenarlarında off-trail hareket edilmemelidir. Saha YHGS statüsündedir.
-
LNT ilkeleri: İz bırakmama prensiplerine uyulmuş; tüm atıklar geri taşınmış, flora–fauna üzerinde baskı oluşturabilecek davranışlardan kaçınılmıştır.
Faaliyete katılan tüm doğaseverlere disiplin ve duyarlılıkları için teşekkür ederiz. Nallıhan’ın benzersiz renk paleti ve Kız Tepesi’nin tabakalı jeolojik vitrininde gerçekleştirdiğimiz bu yürüyüş, hem doğa deneyimi hem de saha eğitimi açısından hedeflerini bütünüyle karşılamıştır.