Hipotermi (Hypothermia)

Dağlarda Sessizce İlerleyen Ölümcül Soğuk

Dağlar yalnızca irtifasıyla değil, hava koşullarıyla da hayatta kalma sınırlarını zorlar. Soğuk hava, rüzgâr, nem ve yorgunluk birleştiğinde, insan bedeni bu zorlu doğa koşullarına karşı direnemez hale gelebilir.
Hipotermi, vücut sıcaklığının tehlikeli seviyelere düşmesiyle ortaya çıkan ve hızla ölüme götürebilen bir durumdur. Dağcılıkta en sık karşılaşılan ve en tehlikeli acil durumlardan biridir.

📌 Bu Hastalık Nedir?

Hipotermi, vücut iç sıcaklığının 35°C'nin altına düşmesiyle tanımlanan klinik bir durumdur.
Normalde sabit tutulan vücut ısısı, soğuk hava, rüzgâr, ıslaklık ve yetersiz koruma gibi faktörlerle hızla düşmeye başlar. Metabolizma bu düşüşe karşılık veremediğinde organ fonksiyonları bozulur, bilinç kapanır ve ölüm gerçekleşebilir.

🧊 Hipotermi sadece -20°C’de değil, +5°C’de bile ıslak ve rüzgârlı ortamda görülebilir!

🧭 Belirtileri Nelerdir?

Hipotermi 3 evrede incelenir:

🟡 1. Hafif Hipotermi (35–32°C)

• Titreme

• Soğuk, soluk cilt

• Koordinasyon bozukluğu

• Yavaş konuşma

• Yorgunluk, zihinsel bulanıklık

🟠 2. Orta Düzey Hipotermi (32–28°C)

• Titremenin durması (tehlikeli bir işarettir!)

• Bilinç bulanıklığı

• Duruş bozukluğu, halsizlik

• Nabız ve solunumda yavaşlama

🔴 3. Şiddetli Hipotermi (<28°C)

• Bilinç kaybı

• Kalp ritminde bozulma

• Göz bebeklerinde tepki kaybı

• Kalp durması → Ölüm

📍 Hipotermide titremenin geçmesi kötüye işarettir. Bu “vücut mücadeleyi bırakıyor” anlamına gelir.

🧗‍♀️ Bu Hastalık Nasıl Başımıza Gelir?

Hipotermi genellikle şu durumlarda gelişir:

• Islak kıyafetlerle rüzgâra maruz kalma

• Yetersiz izolasyon (uygun kıyafet, eldiven, şapka eksikliği)

• Uzun süreli hareketsizlik ve yorgunluk

• Gece kampı sırasında kötü uyku tulumu kullanımı

• Yetersiz kalori ve sıvı alımı

🚨 Başımıza Gelirse Ne Yapmalıyız?

Hipotermi acil müdahale gerektirir. Duruma göre aşağıdaki adımlar izlenmelidir:

🧤 1. Kişiyi Rüzgar ve Soğuktan Koruyun

Kuru, izole bir alana alın. Islak giysiler çıkarılmalı, kuru ve sıcak kıyafetlerle değiştirilmelidir.

🔥 2. Vücudu Yavaşça Isıtın

Battaniye, uyku tulumu, sıcak içecek (bilinç açıksa) kullanılabilir. Ateş veya doğrudan ısıtıcı temasından kaçınılmalı (yanık riski).

🧍‍♂️ 3. Hafif Egzersiz (sadece hafif hipotermide)

Kişi yürüyebilecek durumdaysa kısa ve kontrollü hareketlerle kan dolaşımı artırılabilir.

🩺 4. Bilinç Kapalıysa Hemen Yardım Çağır

Kişi hareket ettirilmemeli, sıcak tutulmalı ve acil tıbbi destek sağlanmalıdır. Nabız kontrol edilmeli.

✅ Gelmemesi İçin Ne Yapmalıyız?

Hipotermiyi önlemek, dağcının hayatta kalma becerisidir:

🧥 1. Katmanlı ve Teknik Giyin

Termal içlik + yalıtım katmanı + rüzgar/su geçirmez dış katman en ideal sistemdir.

🧢 2. Baş, El ve Ayakları Koru

Vücut ısısının %40’a yakını baştan kaybedilir. Şapka, eldiven ve kuru çorap hayati önemdedir.

🛏️ 3. Kaliteli Uyku Tulumu ve Mat Kullan

Gece kampı için izolasyon seviyesi yüksek malzemeler tercih edilmelidir.

🍫 4. Enerji Alımı ve Sıvı Tüketimini İhmal Etme

Hipoglisemi hipotermiyi kolaylaştırır. Düzenli kalori ve sıvı alımı önemlidir.

🎯 Sonuç: Soğukla Mücadele Bilgi ve Ekipmanla Kazanılır

Hipotermi, en deneyimli dağcılarda bile görülebilir. Doğa şartları dikkate alınmadan yapılan her faaliyet, soğuğun sessiz ve ölümcül etkisiyle karşı karşıya kalabilir.
Hazırlıklı dağcı, hem kendisini hem de ekibini bu riskten koruyandır.